Katarzyna Klemba -
Małżonkowie mają zagwarantowane równe prawa w wyborze nazwiska. O nazwisku, które każdy z małżonków będzie nosił, decyduje jego oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.
Zgodnie z przepisami prawa rodzinnego małżonkowie mogą nosić wspólne nazwisko będące dotychczasowym nazwiskiem jednego z nich. Każdy z małżonków może również zachować swoje dotychczasowe nazwisko albo połączyć z nim dotychczasowe nazwisko drugiego małżonka. Nazwisko utworzone w wyniku połączaenia nie może składać się z więcej niż dwóch członów.
Co dzieje się w przypadku rozwodu?
Rozwód, czyli rozwiązanie ważnego związku małżeńskiego przez sąd na żądanie jednego lub obojga małżonków wiąże się z wieloma zmianami w życiu. Wiele osób, najczęściej jednak w naszej kulturze kobiet, które po ślubie przybrały nazwisko męża chcą wrócić do swojego wcześniejszego nazwiska po rozwodzie.
I. Jak wrócić do poprzedniego nazwiska?
W ciągu trzech miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia o rozwodzie małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może przez oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa.
Jeśli żadna ze stron postępowania rozwodowego nie złoży wniosku o uzasadnienie wyroku – uprawomocni się on w terminie 7 dni od jego ogłoszenia. W przypadku wątpliwości – kiedy nastąpiło uprawomocnienie się wyroku warto upewnić się kontaktując się z Biurem Obsługi Interesantów Sądu Okręgowego, przed którym toczyła się sprawa rozwodowa.
Jeżeli rozwiedziony małżonek nie złożyły w tym terminie oświadczenia, później nie będzie miał takiej możliwości. Następnie zmiana będzie możliwa tylko w formie administracyjnej zmiany nazwiska na podstawie ustawy o zmianie imienia i nazwiska, o której pisałam w poprzednim wpisie.
II. Jak wygląda procedura powrotu do nazwiska sprzed małżeństwa?
Kierownik urzędu skarbowego albo konsul przyjmuje oświadczenie osoby, która chce zrezygnować z nazwiska swojego małżonka. Następnie przygotowywany jest protokół, który podpisuje oświadczający i urzędnik.
Kierownik urzędu albo konsul przesyła następnie podpisany protokół do kierownika USC, który sporządził akt małżeństwa, żeby dołączył on wpis o nazwisku (wzmiankę dodatkową). Kiedy ta informacja (wzmianka) zostanie naniesiona, odpis skrócony tego aktu będzie zawierał aktualne nazwisko. Od momentu wpisu w akcie małżeństwa możesz już używać poprzedniego nazwiska.
Kierownik urzędu albo konsul od razu przyjmie oświadczenie o powrocie do nazwiska, które było przez ciebie noszone przed ślubem.
III. Ile kosztuje zmiana nazwiska?
Koszt zmiany nazwiska po rozwodzie jest zależna od miejsca załatwiania sprawy. Jeżeli oświadczenie składane jest przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, wówczas konieczne jest uiszczenie 11 zł tytułem opłaty skarbowej.
Jeżeli oświadczenie składane jest przed konsulem, wtedy należy zapłacić 50 euro opłaty w walucie, w której pobierana jest opłata – wówczas dokładną kwotę po przeliczeniu podaje konsul.
IV. Jakie dokumenty należy przygotować do zmiany nazwiska?
Osoba zainteresowana powrotem do nazwiska przed zawarcia małżeństwa powinna mieć ze sobą:
- dokument potwierdzający tożsamość (dowód osobisty lub paszport),
- dowód uiszczenia opłaty skarbowej (lub konsularnej),
- odpis prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód,
- wskazane jest też posiadanie wiedzy o miejscu, w którym sporządzono akt małżeństwa.
V. Czy możliwe jest odwołanie od decyzji o powrocie do nazwiska?
Odmowa powrotu do nazwiska jest formalnie decyzją administracyjną, dlatego też przysługuje od niej odwołanie, gdyby wydana decyzja była niezgodna z naszym wnioskiem.
Odwołanie trzeba wnieść w terminie 14 dni od doręczenia decyzji do właściwego Wojewody za pośrednictwem kierownika Urzędu Stanu Cywilnego, który wydał decyzję.
VI. Zmiana nazwiska po rozwodzie – o czym jeszcze należy wiedzieć?
Warto wiedzieć, że odmienna sytuacja ma miejsce w przypadku separacji, jej orzeczenie bowiem nie umożliwia zmiany nazwiska. Z jeszcze inną regulacją mamy do czynienia w przypadku unieważnienia małżeństwa, gdyż powoduje ono powrót do stanu poprzedniego, więc także z mocy prawa do swojego byłego nazwiska.
Ponadto należy pamiętać, że zmiana nazwiska pociąga za sobą konieczność wymiany dokumentów, w których zamieszczone dane przestały być aktualne. Najczęściej mowa tu o dowodzie osobistym, paszporcie oraz dokumencie prawa jazdy.
O fakcie zmiany nazwiska trzeba też zawiadomić urzędy i instytucje oraz sądy, przed którymi toczy się postępowanie, a także swojego pracodawcę.
Photo by Nick Fewings on Unsplash