Alimenty a upadłość konsumencka | Upadłość konsumencka Łódź

Upadłość konsumencka jest to instytucja prawa, która daje dłużnikom szanse na rozpoczęcie nowego rozdziału w życiu i wyjście na prostą ścieżkę finansową. Dzięki upadłości dłużnik ma szansę na całkowite umorzenie swoich dotychczasowych zobowiązań.

Upadłość konsumencka kojarzy nam się głównie z umorzeniem zobowiązań kredytowych, pożyczkowych, jednak to nie jedyne zobowiązania, które możemy mieć.

W tym wpisie przybliżę sytuację zarówno osób uprawnionych do alimentów, jak i sytuacje osób, które są zobowiązane do płacenia alimentów.

I. Ogłoszenie upadłości nie powoduje wstrzymania zobowiązań alimentacyjnych

Wierzyciele alimentacyjni zostali uprzywilejowani przez ustawodawcę.

Ogłoszenie upadłości konsumenckiej przez sąd w stosunku do osoby fizycznej nie powoduje, że świadczenia alimentacyjne, które zobowiązana jest opłacać zostaną w jakikolwiek sposób umorzone.

Alimenty to obowiązek dostarczania środków utrzymania zarówno w formie pieniężnej jak i niepieniężnej na dziecko czy małżonka. Alimenty są co do zasady płatne systematycznie na podstawie orzeczenia sądowego, ugody albo umowy między obowiązanym a uprawnionym.

W większości przypadków alimenty zasądzane są przez sąd bezterminowo i zobowiązany musi je opłacać do czasu uchylenia tego obowiązku przez sąd.

Z tego też względu, obowiązek alimentacyjny trwa również po ogłoszeniu upadłości.

II. Zaległe alimenty a upadłość konsumencka

Z momentem ogłoszenia upadłości wierzyciel alimentacyjny musi zgłosić się wraz ze wszystkimi dowodami, tj. orzeczeniem sądu, ugodą, na podstawie której dłużnik zobowiązany jest do świadczeń oraz wskazaniem dochodzonej kwoty do syndyka w formie zgłoszenia wierzytelności.

Od momentu ogłoszenia upadłości konsumenckiej wstrzymywania jest wypłata zaległych alimentów, bowiem dłużnik nie może ich spłacać dobrowolnie, ponieważ traci możliwość samodzielnego dysponowania swoim majątkiem. Ponadto nie może również uczynić też tego syndyk, a wierzyciel nie może przekazać zadłużenia do komornika, bowiem nie jest on organem postępowania upadłościowego.

Powyższe oznacza, że zobowiązania alimentacyjne znajdą się na liście razem z innymi niewykonanymi przez dłużnika zobowiązaniami. Jednakże są one zaliczane do tzw. „kategorii pierwszej”, co oznacza, że zostaną spłacone z masy upadłości w pierwszej kolejności.

III. Brak majątku dłużnika a zaległe alimenty

Nierzadko dłużnicy nie mają aktywów na spłatę wszystkich zobowiązań, najczęściej nie mają żadnego majątku, który można byłoby spieniężyć i przeznaczyć na spłatę długów, w tym także świadczeń alimentacyjnych.

Alimenty są jednak świadczeniem również w tym przypadku uprzywilejowane. Tak jak wspominałam, długi z tytułu niezapłaconych alimentów nie ulegają umorzeniu.

W praktyce oznacza to, że nawet jeżeli postępowanie upadłościowe zakończy się oddłużeniem dłużnik bez planu spłat, to pozostałe niezapłacone alimenty nadal będą musiały zostać przez upadłego dłużnika zapłacone.

Jeżeli upadły nie zapłaci, wówczas wierzyciel będzie mógł sprawę przekazać do postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika tak jakby postępowania upadłościowe nigdy nie było prowadzone!

IV. Alimenty bieżące a upadłość konsumencka

Jeżeli do tej pory dłużnik systematycznie, bez opóźnień opłacał alimenty, wówczas ogłoszenie upadłości konsumenckiej w praktyce nic nie zmienia, bowiem będzie to kontynuowane.

Warto jednak wiedzieć, że:

• od momentu ogłoszenia upadłości do zatwierdzenia planu podziału to syndyk wypłaca alimenty w terminie jego płatności,
• alimenty są wypłacane w kwocie nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę dla każdego uprawnionego.

Powyższe ma na celu kontynuację wypłaty świadczenia. Ustalenie górnej kwoty alimentów stanowi ochronę innych wierzycieli przed zamierzonym zawyżaniem kwoty alimentów.

Co w sytuacji, gdy uprawniony ma zasądzoną kwotę przewyższającą wynagrodzenie minimalne?

• Wówczas otrzyma wyłącznie świadczenie w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę
• Ale dług ponad tę kwotę nie zostanie umorzony. Po zakończeniu postępowania upadłościowego będzie mógł skierować sprawę o zapłatę do dłużnika i egzekwować ją na zwykłych zasadach, tak jakby postępowanie upadłościowe nigdy nie było prowadzone.

V. Kwoty zajęcia wynagrodzenia przez syndyka

Dobrze wiedzieć, że postępowanie upadłościowe nie traktuje upadłych w sposób wyjątkowy jeżeli chodzi o zapłatę alimentów. Na poczet alimentów syndyk może zająć do 3/5 wynagrodzenia, nawet jeżeli dłużnik otrzymuje minimalne wynagrodzenie za pracę!

Należy zatem pamiętać, że przy długach alimentacyjnych nie ma kwoty wolnej od zajęć. 

VI. Powództwo o alimenty – czy można wytoczyć?

Nie ma przepisu, który zabraniałby wytoczenia powództwa o ustanowienie, zmianę lub wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego.

Powództwo takie należy wytoczyć przeciwko dłużnikowi, a nie przeciwko syndykowi!

Warto jednak wiedzieć, że przepisy upadłościowe przyznają syndykowi możliwość wnioskowania o zmianę orzeczenia lub umowy ustanawiającej alimenty.

VII. Czy możliwe jest uzyskanie świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego?

W przypadku gdy dłużnik nie ma żadnego majątku, także bieżących alimentów wierzyciel może wnioskować o wypłatę środków z Funduszu Alimentacyjnego.

W praktyce nie jest to takie łatwe, bowiem należy wykazać bezskuteczność postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi, a przecież z momentem ogłoszenia upadłości upadają wszystkie postępowania egzekucyjne prowadzone przez komornika przeciwko dłużnikowi.

Biorąc pod uwagę powyższe, w takiej sytuacji konieczne jest zgłoszenie się do syndyka o wydanie właściwego zaświadczenia, które potwierdzi niemożność zapłaty świadczenia alimentacyjnego przez upadłego.

VIII. A jeżeli to upadłemu przysługują alimenty?

Może się przecież zdarzyć, że to upadłemu przysługują alimenty.

W takiej sytuacji trzeba wiedzieć, że zgodnie z ogólną zasadą nie zaliczają się one w skład masy upadłości, bowiem nie podlegają one egzekucji. Zatem dłużnik, także po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej może samodzielnie dysponować otrzymywanymi alimentami.

Podsumowując, temat alimentów przy okazji upadłości konsumenckiej nie zawsze jest „zero-jedynkowy”, dlatego też, jeżeli mamy jakąś wątpliwość w tym zakresie, warto zwrócić się do specjalisty, który wytłumaczy wszelkie zawiłości z tym związane.

Myślisz o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej?

Jesteś zainteresowany/a przygotowaniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

Jeśli tak to napisz do mnie na adres:

kancelaria@klemba.pl

Photo by Fabio Fistarol on Unsplash