Katarzyna Klemba -
W jednym z wcześniejszych wpisów podejmowałam tematykę planu spłat. Opisywałam szczegółowo czym jest plan spłat. Dziś zajmiemy się tym od innej strony.
Będziemy rozważać, czy można zrealizować plan spłat wcześniej, niż zostało w nim to ustalone?
I. Plan spłaty na jaki okres i dlaczego na taki?
W planie spłaty sąd dokonuje podziału funduszy masy upadłości pomiędzy wierzycieli uczestniczących w planie spłaty, jeżeli w postępowaniu zgromadzono fundusze masy upadłości.
Co do zasady plan spłaty nie powinien być ustalony na okres dłuższy niż 36 miesięcy.
Ostatecznie po wykonaniu planu spłaty pozostałe zobowiązania dłużnika zostaną umorzone. Realizowanie w postępowaniu upadłościowym zasady sprawiedliwości społecznej wymaga, aby uzyskanie oddłużenia było okupione pewnym poświęceniem ze strony dłużnika, czego nie będzie można uzyskać, gdy okres planu spłaty wierzyciela będzie zbyt krótki.
Plan spłaty zostaje ustalony przez sąd na podstawie danych historycznych opisujących sytuację majątkową i osobistą upadłego oraz prognoz co do przyszłego stanu rzeczy. Sąd opiera się przy tym na założeniu o niezmienności sytuacji życiowej i zarobkowej dłużnika.
Stąd, wykraczając poza wniosek upadłego, sąd nie będzie ujmował w planie spłaty postanowień na wypadek zajścia nadzwyczajnych zdarzeń wpływających na zdolność płatniczą upadłego.
II. Wcześniejsza realizacja planu spłat – czy jest możliwe?
Okolicznością wydania postanowienia o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego jest pełne wykonanie planu spłaty.
Prawo upadłościowe ani żaden inny akt nie regulują ani nie przewidują możliwości wcześniejszego wykonania planu spłaty wierzycieli. Brak jest zatem przepisu, który z jednej strony pozwalałby, a z drugiej strony zabraniałby wcześniejsze dokonanie wszystkich należnych spłat.
Wcześniejsze wykonanie planu spłat, jeżeli jest w ogóle możliwe, nie narusza w żaden sposób interesu wierzycieli, zatem nie powinno w praktyce stanowić to problemu.
W przypadku wcześniejszej realizacji planu spłat pojawia się kolejne pytanie, mianowicie, czy sąd w takiej sytuacji może wydać postanowienie, w którym stwierdzi:
- wykonanie planu spłat,
- umorzenie pozostałych zobowiązań.
Wydawałoby się, że odpowiedź jest oczywista i nie powinna być problematyczna. Jednak jak to w praktyce – różnie bywa.
III. Poprawa sytuacji finansowej a plan spłaty…
W przypadku znacznej poprawy sytuacji majątkowej upadłego można wystąpić z wnioskiem o zmianę planu spłaty korzystną dla wierzycieli. Wnioskodawcą może być upadły oraz każdy z jego wierzycieli.
Źródłem wiedzy wierzycieli o poprawie sytuacji majątkowej upadłego będą z reguły coroczne sprawozdania przez niego składane.
Poprawa sytuacji może być więc spowodowana czynnikami od upadłego niezależnymi:
- darowizna,
- spadek,
- wygrana w loterii,
- uzyskanie przez upadłego prawa do wysokiej emerytury.
Sposób zmiany planu nie został ujęty w sztywne ramy prawne. Zmiana może polegać na zwiększeniu wysokości rat, jak również na skróceniu okresu spłaty. Dlatego też poprawa sytuacji majątkowej dłużnika w czasie wykonywania planu spłat nie jest zawsze oczywista i każdym razie jest ona zależna od indywidualnej decyzji sądu upadłościowego.
Jak już wspomniałam przesłanką zmiany planu spłaty jest istotna poprawa sytuacji majątkowej upadłego. Zachowano przy tym słuszne rozwiązanie, zgodnie z którym sąd nie zmieni planu spłaty, jeśli poprawa sytuacji majątkowej spowodowana została zwiększeniem się wynagrodzenia za pracę lub dochodów z innej działalności zarobkowej upadłego.
Błędne oraz całkowicie demotywujące byłoby rozwiązanie polegające na tym, że zwiększenie dochodów dłużnika w okresie planu spłaty prowadzi do swoistej „sankcji” w postaci zwiększenia obowiązków finansowych określonych w planie.
Odpowiadając więc na pytanie postawione na samym początku –
IV. Podsumowanie – czy możliwe jest wcześniejsze zrealizowanie planu spłat?
Tak, jest to co do zasady możliwe, jednakże każdorazowo to sąd upadłościowy podejmuje taką decyzję, bowiem to on rozważając całą sytuację osobistą i majątkową dłużnika musi stwierdzić, czy nie dochodzi przy tym do pokrzywdzenia wierzycieli.
Jesteś zainteresowany/a przygotowaniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?
Jeśli tak to napisz do mnie na adres:
kancelaria@klemba.pl
Photo by Jordan Wozniak on Unsplash