Katarzyna Klemba -
Tak jak niejednokrotnie wspominałam, życie pisze nieprzewidywalne scenariusze. W tym wpisie będziemy rozważać, czy możliwe jest cofnięcie wniosku o ogłoszeniu upadłości, a jeżeli tak, to z jakimi konsekwencjami się to wiąże.
Na to pytanie odpowiedź jest typowo „prawnicza”, bowiem „to zależy”.
Przede wszystkim wszystko zależy od tego kiedy wniosek został złożony, czy na gruncie „starych przepisów” czy już po tak zwanej dużej nowelizacji przepisów prawa upadłościowego z marca 2020 roku.
Należy zacząć od tego, że możliwość złożenia wniosku o upadłość konsumencką jest prawem dłużnika. Żaden przepis prawa nie zobowiązuje nikogo do złożenia takiego wniosku nawet pomimo złej sytuacji finansowej.
Jest to pewnego rodzaju „przywilej”, który przewidział ustawodawca, dając dłużnikom, którzy nie mogą poradzić sobie ze swoimi problemami finansowymi, szansę na oddłużenie i rozpoczęcie swojej „historii finansowej” od nowa.
Tyle teorii, a jak to wygląda w praktyce?
I. Czy możliwe jest cofnięcie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?
Do czasu prawomocnego rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej wnioskodawca ma możliwość cofnięcia złożonego wniosku. Czyli do kiedy?
Uprawomocnienie się postanowienia o ogłoszeniu upadłości następuje po upływie 7 dni od ogłoszenia postanowienia albo doręczenia go dłużnikowi.
Wówczas sąd upadłościowy ma obowiązek wydania postanowienia o umorzeniu postępowania i w ten sposób kończy się postępowanie. Traktowane jest tak, jak gdyby nigdy nie był w tym przedmiocie złożony wniosek. Należy dodać, że sąd nie ma tu żadnej dowolności, musi zadecydować zgodnie z wolą wnioskodawcy, który cofa wniosek.
Prawomocność postanowienia o ogłoszeniu upadłości otwiera drogę dłużnikowi do drugiego etapu postępowania upadłościowego, które zakończy się postanowieniem o ustaleniu planu spłaty.
II. Co jeśli dłużnik rozmyśli się później?
Inaczej sytuacja wygląda, jeżeli dłużnik rozmyśli się później. Ma on wprawdzie możliwość cofnięcia złożonego wniosku o ogłoszenie upadłości i wnoszenie o umorzenie postępowania, jednakże sytuacja wygląda tu odmiennie.
Sąd nie ma tutaj obowiązku umorzenia postępowania.
Do indywidualnej decyzji sądu należy, czy postępowanie umorzy zgodnie z wolą dłużnika, czy będzie ono prowadzone dalej.
III. Kiedy sąd może odmówić umorzenia postępowania?
Przede wszystkim, zgodnie z przepisami prawa upadłościowego sąd odmówi umorzenia postępowania, jeżeli stwierdziłby, że może dojść do pokrzywdzenia wierzycieli.
W szczególności chodzi o sytuację, gdy dłużnik złożył wniosek o ogłoszenie upadłości w trakcie prowadzenia przez wierzycieli postępowań egzekucyjnych, a następnie, po ich umorzeniu i przekazaniu środków finansowych do masy upadłości, doprowadza do umorzenia postępowania upadłościowego, uniemożliwiając przeprowadzenie skutecznej egzekucji zarówno w postępowaniu egzekucyjnym jak i upadłościowym.
Innym przykładem pokrzywdzenia wierzycieli może być sytuacji, kiedy została sprzedana nieruchomość dłużnika, nabywca zapłacił cenę, zaś dłużnik próbuje wycofać się z postępowania upadłościowego.
Dodatkowo, jeżeli sąd będzie miał wątpliwości co do wniosku dłużnika, może wówczas przeprowadzić rozprawę, na której zostaną wysłuchani zarówno dłużnik jak i świadkowie.
Warto wiedzieć, że jeżeli dłużnik nie zgodzi się z decyzją sądu, który odmówi umorzenia postępowania, to ma on możliwość odwołania się, bowiem na postanowienie sądu w przedmiocie odmowy umorzenia postępowania (lub umorzenia) przysługuje zażalenie.
IV. Czy po cofnięciu wniosku można złożyć wniosek o upadłość jeszcze raz?
Jak już wspominałam, jeżeli po wszczęciu postępowania upadłościowego dłużnik zadecyduje, że chce odwrócić cały proces i sąd faktycznie umorzy postępowania, to cały proces traktowany jest jak niebyły.
Oznacza to, że jeżeli dłużnik w przyszłości ponownie zmieni zdanie i uzna, że jednak jego sytuacja finansowa wymaga złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, wówczas nic nie stoi na przeszkodzie, aby faktycznie kolejny raz go złożyć.
Trzeba też dodać, że nie ma żadnego ustawowego terminu, który należałoby odczekać. Kolejny wniosek należy złożyć, jeżeli zaistnieje taka potrzeba.
V. Czy można cofnąć wniosek złożony przed 24 marca 2020 roku?
W marcu 2020 roku miała miejsce poważna nowelizacja przepisów prawa upadłościowego. Wyżej opisane przede mnie sytuacje dotyczące cofania wniosków dotyczą wyłącznie postępowań, które zostały wszczęte na podstawie nowych przepisów.
Wnioski, które złożono przed 24 marca 2020 roku, rozpoznawane są podstawie starych przepisów. Ówczesne przepisy dopuszczają możliwość cofnięcia wniosku na każdym etapie. Sąd jest związany wnioskiem dłużnika i musi zakończyć postępowania wydając postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego.
Jesteś zainteresowany/a przygotowaniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?
Jeśli tak to napisz do mnie na adres:
kancelaria@klemba.pl
Photo by Mario Dobelmann on Unsplash