Katarzyna Klemba -
Kwestie regulacji świadczeń alimentacyjnych kojarzą się najczęściej z długimi i trudnymi postępowaniami sądowymi.
Dlatego też dziś poruszę kwestię umów o alimenty, które nie są zbyt popularne, a są znacznie prostszym rozwiązaniem, niż długotrwały proces przed sądem.
I. Kto może zawrzeć umowę o alimenty?
Umowa o alimenty może dotyczyć wszystkich rodzajów alimentów.
W tej formie mogą zostać zawarte alimenty rodziców względem dzieci, byłych małżonków, a także rodzeństwa.
II. Jakie elementy musi zawierać umowa o alimenty?
Umowa o alimenty musi zawierać kilka kluczowych elementów.
Chodzi przede wszystkim o wskazanie wysokości świadczenia, częstotliwości ich płatności.
Jak wyliczyć wysokość alimentów? Przeczytaj artykuł:
Należy również wskazać termin płatności oraz formę płatności – czy pieniądze będą płatne w gotówce czy może przelewem, na czyje konto.
Warto zastanowić się również o wskazaniu, iż w razie opóźnień w płatności zobowiązany ma obowiązek uiszczenia odsetek za opóźnienie.
Dodatkowo warto pamiętać o oświadczeniu o dobrowolnym poddaniu się egzekucji.
III. Co to jest dobrowolne poddanie się egzekucji?
Oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji jest to instytucja prawa cywilnego.
Została uregulowania w art. 777 kodeksu postępowania cywilnego.
Sens tej instytucji związany jest z tym, że do wszczęcia postępowania egzekucyjnego wystarczające jest uzyskanie klauzuli wykonalności, bez potrzeby wszczynania postępowania przed sądem.
A zatem w przypadku braku realizacji postanowień wynikających z umowy wierzyciel może udać się do sądu po klauzulę wykonalności, a następnie do komornika, celem wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
Jest to niewątpliwa oszczędność czasu i pieniędzy.
Dlatego warto zadbać przy okazji zawierania umowy o alimenty w formie aktu notarialnego, aby takie oświadczenie się w niej znalazło.
IV. W jaki sposób zawrzeć umowę o alimenty?
Umowa o alimenty musi zostać zawarta co najmniej w pisemnej formie.
Choć w tym wypadku najlepszą opcją jest forma aktu notarialnego.
Dzięki temu zostaje zabezpieczony interes osoby uprawionej do alimentów w sytuacji gdy zobowiązany do opłacania alimentów przestaje je płacić.
Na podstawie umowy w formie aktu notarialnego, która zawiera oświadczenie zobowiązanego o dobrowolnym poddaniu się egzekucji w przypadku zaprzestania płatności, można z łatwością w sądzie rejonowym uzyskać klauzulę wykonalności.
Akt notarialny ma taką samą jak orzeczenie sądu, zatem będzie stanowił tak zwany tytuł wykonawczy.
Posiadając akt notarialny z oświadczeniem o dobrowolnym poddaniu się egzekucji opatrzony klauzulą wykonalności, którą na wniosek nadaje sąd rejonowy, będzie można bez trudu zainicjować postępowanie egzekucyjne przy udziale komornika, jeżeli zobowiązany nie będzie wykonywać postanowień umowy.
Ponadto warto wiedzieć, że strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych w postępowaniu egzekucyjnym zwolniona jest od ponoszenia opłat egzekucyjnych.
Ale najlepiej jest to wytłumaczyć na przykładach, które prezentuję poniżej:
Przykład:
Pan Maciej na mocy umowy o alimenty zawartej w formie aktu notarialnego zobowiązał się do uiszczania co miesiąc kwoty 750 zł miesięcznie na rzecz swojej 7-letniej córki Amelii. Niestety po pół roku obowiązywania umowy Pan Maciej przestał płacić ustaloną kwotę.
Była żona Pana Macieja Alicja wystąpiła do sądu rejonowego właściwego według miejsca zamieszkania jej i córki z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności na umowę o alimenty zawartą w formie aktu notarialnego. Po 7 dniach od doręczenia wniosku do sądu sąd nadał klauzulę wykonalności na akt notarialny, a Pani Alicja mogła zainicjować postępowanie egzekucyjne przeciwko byłemu mężowi.
Przykład:
Pan Maciej na mocy umowy o alimenty zawartej w formie pisemnej zobowiązał się do uiszczania co miesiąc kwoty 750 zł miesięcznie na rzecz swojej 7-letniej córki Amelii. Niestety po pół roku obowiązywania umowy Pan Maciej przestał płacić ustaloną kwotę.
Była żona Pana Macieja Alicja w tej sytuacji musiała w imieniu swojej córki zainicjować postępowanie sądowe o zapłatę, aby wyegzekwować należne na rzecz jej córki alimenty od byłego męża. Dodatkowo w takiej sytuacji, to na Pani Alicji będzie ciążyć obowiązek udowodnienia, iż doszło do skutecznego zawarcia umowy pomiędzy jej córką a byłym mężem. S
V. Kto jest stroną umowy o alimenty na rzecz dziecka?
W sytuacji, gdy umowa o alimenty dotyczy świadczenia na rzecz małoletniego, wówczas to dziecko jest stroną umowy, które jest reprezentowane przez rodzica jako przedstawiciela prawnego.
Czy stroną umowy może być więcej niż jedno dziecko?
Tak, stroną umowy może być więcej niż jedno dziecko.
Należy jednak pamiętać, żeby każde dziecko zostało wyszczególnione osobno, a także ustalenia w stosunku do każdego dziecka, tj. wysokość alimentów, forma płatności, termin płatności zostały wyszczególnione osobne.
Podobnie, oświadczenie o poddaniu się egzekucji powinno dotyczyć również każdego z dzieci osobno.
VI. Jaki jest koszt umowy w formie aktu notarialnego?
Aspekt finansowy zawarcia umowy o alimenty w formie aktu notarialnego jest zależny od wielu czynników, dlatego też najlepiej zwrócić się bezpośrednio do właściwego notariusza, który bez problemu wyceni taką umowę.
VII. Czy można zmienić postanowienia umowy?
Oczywiście zapisy umowy, jeżeli obie strony dojdą do tego samego zdania, można zmienić stosownym aneksem, w takiej samej formie, w jakiej umowa została zawarta.
Jeżeli jednak strony nie będą w stanie się porozumieć, wówczas konieczne stanie się postępowanie sądowe celem uregulowania kwestii finansowych.
Właściwe ustalenia umowy są o tyle ważne, że w sytuacji, gdy jedna strona oczekiwałaby na przykład podwyższenia alimentów, a druga nie wyrażałaby na to zgody, wówczas nie można wystąpić z klasycznym powództwem o podwyższenie alimentów, lecz jedynie z pozwem o alimenty. Dlatego też ważne jest, aby umowa była kompletna, wybiegała również w przyszłość, tj. aby zawierała elementy wskazujące na możliwość podwyższenia alimentów, np. po ukończeniu przez dziecko określonego roku życia nastąpi podwyższa o kwotę x.
VIII. Ramy czasowe umowy
Umowa o alimenty jest umową na czas oznaczony.
Nie trzeba jednak wskazywać konkretnej daty, bowiem może to być na przykład data 18 urodzin dziecka lub data ukończenia edukacji przez dziecko lub data zakończenia okresu istnienia obowiązku alimentacyjnego określonego przepisami prawa.
IX. Kiedy umowa o alimenty jest najlepszym rozwiązaniem?
Zawarcie umowy o alimenty jest to idealne rozwiązanie dla osób, które są zgodne co do kluczowych elementów związanych ze świadczeniem alimentacyjnym, tj.: wysokości świadczeń, terminu płatności oraz formy płatności.
Poza względami praktycznymi umowa o alimenty ma także inne zalety – niewątpliwie na pierwszy plan wysuwa się tu dobro dziecka, które nie uczestniczy w batalii rodziców.
Przy konstruowaniu umowy o alimenty niewątpliwie warto zasięgnąć pomocy profesjonalisty, który pomoże wypracować najlepsze rozwiązania, a następnie z tak przygotowaną umową udać się dopiero do notariusza.
Jeśli jednak ciężko o porozumienie, to jedyną drogą jest droga sądowa – pozew o alimenty.
kancelaria@klemba.pl