Dwa kolejne wpisy będą poświęcone okolicznościom uzasadniającym orzeczenie rozwodu.

Jakiś czas temu opisywałam alkoholprzemoc w rodzinie jako okoliczności, które uzasadniają orzeczenie rozwodu.

Dziś i w kolejnym wpisie skoncentruje się na sferze medycznej. Chodzi mi bowiem o sytuacje, gdy jeden z małżonków cierpi na chorobę psychiczną lub jest bezpłodny.

W tym artykule zajmę się pierwszą z wymienionych okoliczności.

            Podstawowe pytanie w tym wypadku powinno brzmieć:

I. Czy sąd może uznać za winnego rozkładu pożycia  małżonka cierpiącego na chorobę psychiczną?

Nie ma co ukrywać, że jest to kłopotliwa kwestia – zarówno dla rodziny, jak i dla sądu.

Podkreślałam w swoim artykułach wielokrotnie, że w postępowaniach rozwodowych sąd bada rzeczywiste przesłanki rozkładu pożycia małżonków. W tego typu przypadkach postępowanie to powinno cechować się szczególną wnikliwością i dociekliwością.

By udzielić odpowiedzi na postawione pytanie trzeba w pierwszej kolejności rozwikłać czy choroba psychiczna wpływa na:

⇒ przebieg małżeństwa

a co się z tym wiąże na

⇒ wykonywanie obowiązków małżeńskich.

Odpowiedzi na powyższe pytania zależą z kolei od typu schorzenia, stopnia jego zaawansowania, czasu trwania, możliwości leczenia i ewentualnego wyleczenia, stosowania się przez chorego do zaleceń lekarzy, konsekwencji, które choroba ze sobą niesie, w zakresie zdolności do bycia małżonkiem itd.

II. Kiedy choroba psychiczna może być przyczyną orzeczenia rozwodu?

Istotna zatem będzie opinia biegłego odpowiedniej specjalności, najczęściej psychiatry.

Tutaj z kolei mogą pojawić się dwa scenariusze:

⇒ choroba nie wpływa ani na przebieg małżeństwa, ani na wykonywanie obowiązków z niego wynikających → o tym czy chory małżonek jest winny rozkładu pożycia zadecydują inne, zbadane przez sąd okoliczności,

⇒ choroba wpływa na przebieg małżeństwa i na wykonywanie obowiązków z niego wynikających → co oznacza, że chory małżonek nie jest w stanie samodzielnie się kontrolować, co wpływa na przebieg pożycia i na wykonywanie przez niego obowiązków małżeńskich, wówczas takiemu małżonkowi nie można przypisać winy za rozpad zawartego związku.

Istotne jest w tym wypadku zbadanie przez biegłego psychiatrę i określenie, czy zdolność małżonka jest całkowicie wyłączona czy też pozostaje ograniczona.

Jeśli jest ograniczona, to w jakim stopniu – znacznym czy tez niewielkim itp.

Co do zasady – jeśli małżonek cierpi na chorobę psychiczną, która uniemożliwia mu – mówiąć wprost – bycie małżonkiem, to sąd orzeknie rozwód z przyczyn leżących po jego stronie, ale niezawinionych.

Jest to dobre rozwiązanie, ponieważ chyba każdy intuicyjnie wyczuwa, że ciężko obarczać winą osobę chorą, która na skutek jakiegoś schorzenia nie jest w stanie zachowywać się racjonalnie i zgodnie z określonymi standardami. Jest to od niej po prostu niezależne.

III. Wpływ choroby psychicznej na postępowanie rozwodowe

W przypadku postępowań rozwodowych z chorobą psychiczną w tle istotny jest nie tylko stan psychiczny chorego małżonka, ale również postępowanie małżonka zdrowego.

Jego sytuacja – wbrew pozorom – w tego typu sprawach nie jest też zbyt komfortowa.

Dlaczego?

sąd bada czy wykonywany był przez niego obowiązek opieki nad chorym małżonkiem.

To z kolei wiąże się z ustaleniem: w jaki sposób zdrowy małżonek zareagował na wieść o chorobie drugiej strony, czy zachęcał ją do leczenia, czy pomagał mu, wspierał radą itd.

Jeśli okaże się, że zdrowy małżonek zaniedbał małżonka chorego, wówczas nie jest wykluczone, że przypisana mu zostanie wyłączna wina za rozkład pożycia małżeńskiego.

To z kolei może doprowadzić do powstania obowiązku alimentacyjnego wobec małżonka chorego, o którym pisałam tutaj,

nie można również wykluczyć oddalenia powództwa rozwodowego z uwagi na zasady współżycia społecznego, w sytuacji gdy stan zdrowi chorego małżonka wymaga udzielenia mu materialnej i moralnej pomocy.

Sytuacja ta zdarza się dość rzadko (i najczęściej dotyczy chorób fizycznych, a nie psychicznych), ale występuje w praktyce.

Choroba psychiczna ma więc istotny wpływ na przebieg postępowania rozwodowego.

Warto podkreślić, że w wypadku choroby psychicznejjednego z małżonków najczęściej nie zachodzi możliwość utrzymania więzi duchowej, fizycznej i gospodarczej, a na tych trzech filarach opiera się przecież istota małżeństwa.

Stąd też orzeczenie rozwodu z tej przyczyny może polegać na nieprzypisaniu choremu małżonkowi winy za rozkład pożycia.

Jest to najistotniejsza konsekwencja w przypadku postępowania rozwodowego na tle choroby psychicznej jednego z małżonków. Dlatego wyrok w tego typu sprawie powinien być podparty szeroko zebranym i zanalizowanym materiałem dowodowym.

icon
Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres:

kancelaria@klemba.pl


Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments