Czy 500+ przysługuje w przypadku opieki naprzemiennej nad dzieckiem?

Jeśli tak to któremu z rodziców i w jakiej wysokości?

Czy trzeba dołączyć do wniosku dokument ustalający opiekę naprzemienną?

Na te pytania odpowiem w dzisiejszym wpisie.

I. 500 plus – podstawowe informacje

Świadczenie wychowawcze może zostać przyznane równocześnie obojgu rodzicom:

rozwiedzionym,

– pozostającym w separacji,

– żyjącym w rozłączeniu,

o ile dziecko pozostaje pod opieką naprzemienną tych rodziców w porównywalnych i powtarzających się okresach, a opieka naprzemienna wynika z orzeczenia sądu.

Każdy z rodziców musi wówczas złożyć odrębny wniosek.

Każdy z rodziców otrzyma nie 500,00 zł, a 250,00 zł (wyjątkiem jest niepełny miesiąc, za który przysługuje 500+).

Zapoznaj się też z artykułem o świadczeniu 500 plus w 2022r. – co się zmieniło. Znajdziesz go tutaj.

ZUS przejął obsługę wniosków o 500+ od 1 stycznia 2022r.

II. Co to jest „opieka naprzemienna”?

Przepisy nie zawierają definicji tego pojęcia. Na gruncie prawa rodzinnego, przyjmuje się, że chodzi o sytuację, w której sąd orzeka, że władza rodzicielska pozostaje przy obojgu z rodziców, a dziecko będzie mieszkać z każdym z rodziców w powtarzających się okresach.

W ustawie o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci pojęcie opieki naprzemiennej jest nieco bardziej dookreślone. Chodzi o sytuację, w której opieka sprawowana jest przez każdego z rodziców w okresach: powtarzających się i porównywalnych.

Art. 5 ust. 2a ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci:

W przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego.

Dla przykładu, chodzi o sytuację, w której sąd orzeka, że oboje rodzice sprawować będą nad małoletnim dzieckiem pieczę naprzemienną w ten sposób, że:

⇒ dziecko będzie pod opieką ojca od każdej niedzieli od godz. 20:00 do każdej środy do godz. 20:00, kiedy to ojciec odwiezie dziecko o godz. 20:00 do miejsca zamieszkania matki,

⇒ dziecko będzie pod opieką matki od każdej środy od godz.: 20:00 do każdej soboty do godz. 20:00, kiedy to matka odwiezie dziecko o godz. 20:00 do miejsca zamieszkania ojca.

III. Orzeczenie sądu konieczne do opieki naprzemiennej?

Opieka naprzemienna musi wynikać z orzeczenia sądu!

Nie ma możliwości ubiegania się przez oboje z rodziców o 500+ w oparciu o opiekę naprzemienną, jeśli nie dysponują oni stosownym orzeczeniem sądu.

W braku orzeczenia sądu, 500+ zostanie przyznane tylko jednemu rodzicowi.

Innymi słowy, dla skorzystania z dobrodziejstwa art. 5 ust. 2a u.p.p.w.d. i pobierania przez każdego z opiekujących się wspólnym dzieckiem, a pozostających w rozłączeniu (odpowiednio: w separacji, po rozwodzie) rodziców świadczenia wychowawczego po połowie, nie wystarczy tylko faktyczne sprawowanie nad dzieckiem opieki w sposób naprzemienny, ale niezbędne jest jeszcze legitymowanie się odpowiednim orzeczeniem sądu (wyrok WSA w Poznaniu z dnia 19 sierpnia 2021 r., IV SA/Po 349/21).

Kiedy więc sąd może orzec pieczę/opiekę naprzemienną?

Przykładowo, w wyroku rozwodowym, w wyroku orzekającym separację, w wyroku unieważniającym małżeństwo, w wyroku ustalającym ojcostwo, w postanowieniu w przedmiocie wykonywania władzy rodzicielskiej.

Brak orzeczenia sądu lub powoływanie się na nieprawidłowe orzeczenie sądu (z którego nie wynika opieka naprzemienna) stanowią przyczynę postępowań odwoławczych przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi.

IV. Czy w orzeczeniu sądu musi znaleźć się dosłownie pojęcie „opieki naprzemiennej”?

Odpowiedź brzmi – nie.

Jednak, jest to jedna z częstszych sytuacji, które prowadzą do postępowania odwoławczego od odmownych decyzji w przedmiocie 500+.

Nadużyciem ze strony organów orzekających jest przyjmowanie, że dziecko jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców, jeżeli zwrot „opieka naprzemienna” znajduje się wprost w sentencji orzeczenia sądu. Liczy się to, czy z orzeczenia sądu wynika, że każdy z rodziców, cyklicznie i w proporcjonalnych okresach sprawuje opiekę nad dzieckiem (mieszka z nim, zaspokaja jego potrzeby, dba o jego utrzymanie i wychowanie etc.).

Sformułowania „zgodnie z orzeczeniem sądu” nie można odczytywać jako konieczność zawarcia w rozstrzygnięciu sądu literalnie pojęcia „opieki naprzemiennej”.

V. Podsumowanie – 500+ a opieka naprzemienna

Ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego niekiedy nie jest wcale takie oczywiste, czy to z punktu widzenia rodziców dziecka, czy z punktu widzenia organów.

Jeśli masz wątpliwości, czy ZUS słusznie wydał odmowną decyzję administracyjną, możesz złożyć odwołanie od decyzji ZUS. Zachęcam do kontaktu ze mną.

icon
 Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres:

kancelaria@klemba.pl

Photo by Henley Design Studio on Unsplash

Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments